Windtunnels en windtunnelmetingen in vroegere tijden
bij RSL en NLL

door Dr Ir Berend van den Berg

Publicatie: 2013-1
ISBN/EAN: 978-90-79581-15-3
Uitgever: Stichting Historisch Museum NLR, Postbus 90502, 1006 BM Amsterdam
Omvang: 98 pagina’s
Uitgevoerd: in full colour

Met als bijlage “Rapport inzake den Bouw en de Inrichting van den Windtunnel aan de Marine-werf te Amsterdam”

Dr Ir E.B. Wolff, de eerste directeur van de Rijks-Studiedienst voor de Luchtvaart RSL, was er bij zijn indiensttreding begin 1918 van overtuigd dat het voor de kennis van het vliegen en de ontwikkeling van de aerodynamica in het bijzonder essentieel was een eigen windtunnel te bezitten. Hoe belangrijk dit geacht werd wordt duidelijk uit het feit dat reeds bij de officiële opening van de RSL op 5 april 1919 de tunnel gereed was, hoewel deze niet geheel bevredigend functioneerde. Sinds die tijd hebben de windtunnels altijd een groot stempel gedrukt op de ontwikkeling van de RSL en het daaruit voortgekomen Nationaal Luchtvaart Laboratorium (NLL en later NLR). Die traditie leeft voort in de huidige Stichting Duits-Nederlandse Windtunnels (DNW) die de belangrijkste tunnels nu exploiteert.

Deze museumpublicatie beschrijft de geschiedenis van de lage snelheids tunnels vanaf het eerste begin tot de overgang naar de Noordoostpolder. Met aansprekende voorbeelden en mooi fotomateriaal wordt een beeld geschetst van de mogelijkheden van de tunnels en het onderzoek dat daarin in de loop van der jaren is uitgevoerd.
De auteur, Dr Ir Berend van den Berg heeft vanaf 1955 tot zijn pensionering in 1992 bij deze tunnels gewerkt o.a. aan het onderzoek voor de Fokker F-27 en F-28 en op het gebied van meer fundamenteel gericht onderzoek.
Het ontwerprapport uit 1919 van de eerste tunnel van de RSL, de Eiffel tunnel, is als bijlage aan deze publicatie toegevoegd. Een aantal van de in deze publicatie beschreven windtunnelmodellen en meetinstrumenten maken deel uit van de collectie van het Historisch Museum NLR en zijn aldaar te bezichtigen.

Verslagen en Notities van het Nationaal Luchtvaart Laboratorium over de Tweede Wereldoorlog

Publicatie: 2012-2
ISBN/EAN: 978-90-79581-14-06
Uitgever: Stichting Historisch Museum NLR, Postbus 90502, 1006 BM Amsterdam
Omvang: 138 pagina’s
Inclusief: dvd met gedigitaliseerde film “NLL 1940-1945”
Uitgevoerd: in full colour

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog in mei 1940 was het Nationaal Luchtvaartlaboratorium (NLL) gevestigd op de Marinewerf in Amsterdam. Een nieuw gebouwencomplex voor het NLL aan de toenmalige Sloterweg, gelegen buiten de bebouwde kom van Amsterdam, was in aanbouw. Hoewel nog niet gereed was voor ingebruikname besloot de directie om veiligheidsredenen kort na 10 mei 1940 te verhuizen naar het nieuwe gebouwencomplex.

Het uitbreken van de oorlog betekende voor het NLL dat een groot aantal werkzaamheden moesten worden beëindigd. Al spoedig begon de Duitse bezetter zich te interesseren voor de mogelijkheden die het laboratorium voor hen te bieden had. Dat mondde uit in een flink aantal opdrachten van Duitse zijde, vooral op het gebied van windtunnelonderzoek.
Naast de Duitse opdrachten werden opdrachten uitgevoerd voor nationale opdrachtgevers en werd onderzoek gedaan op gebieden waar men voor mei 1940 gezien de hoge werkdruk niet aan was toegekomen.
De bronnen die in deze museumpublicatie zijn gebruikt vertellen over de werkzaamheden, maar ook over de vaak moeilijke omstandigheden waaraan directie en medewerkers waren blootgesteld. Met name tijdens de laatste oorlogsjaren was de situatie op het gebied van veiligheid van de medewerkers en de voedselvoorziening kritiek.

Het NLL is de Tweede Wereldoorlog betrekkelijk goed doorgekomen. Twee Joodse medewerkers zijn echter omgekomen in concentratiekampen.

The Kolibrie story - tijdelijk niet leverbaar

by Will Kuipers with a foreword by Jan Meijer Drees

Publicatie: 2009-1
ISBN/EAN: 978-90-79581-02-3
Uitgever: Stichting Historisch Museum NLR, Postbus 90502, 1006 BM Amsterdam
Omvang: 142 pagina’s
Inclusief: dvd met bewegende beelden van schrijvers en van de Kolibrie
Uitgevoerd: in full colour
Taal: engels

Will Kuipers is een van de Nederlandse pioniers die aan de basis heeft gestaan van het ontwerp en de bouw van de Kolibrie helikopter. In 1991, nadat hij al enkele decennia in de VS woonde, schreef hij zijn memoires over de Kolibrie. Die publicatie is in kleine kring uitgebracht, en vrijwel niet meer verkrijgbaar. Daarom heeft de Stichting Historisch Museum NLR besloten Will’s verhaal opnieuw uit te brengen in een meer eigentijdse vormgeving, met toestemming van zijn weduwe mevrouw R.R. Kuipers.

Toegevoegd is een dvd met beelden van Will Kuipers en Jan Meijer Drees, die terugblikken op de periode dat zij betrokken waren bij het Kolibrieproject. Ook zijn beelden te zien van de Kolibrie in vlucht.

Op 11 november 2009 is het eerste exemplaar van deze publicatie in het NLR-museum door Fred Abbink overhandigd aan mevrouw R.R. Kuipers in aanwezigheid van velen die betrokken zijn geweest bij het Kolibrieproject.

Dr ir E.B. Wolff

Directeur van de Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart van 1919-1937 en eerste directeur van het Nationaal Luchtvaartlaboratorium van 1937-1941

Publicatie: 2008-1
ISBN/EAN: 978-90-79581-01-6
Uitgever: Stichting Historisch Museum NLR, Postbus 90502, 1006 BM Amsterdam
Omvang: 140 pagina’s
Uitgevoerd: in full colour

Dr Ir E.B. Wolff was de eerste directeur van de Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart (RSL), de in 1919 opgerichte voorganger van het Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium (NLR). De RSL kwam voort uit de wens om de luchtvaart, die toen nog in de kinderschoenen stond, door middel van onderzoek te ondersteunen en het is daarom interessant kennis te nemen van de persoonlijke herinneringen van Wolff aan die tijd.

Bedacht moet worden dat de ontwikkeling van de luchtvaart vóór 1919 voor een zeer groot deel plaats vond tijdens de Eerste Wereldoorlog, tijdens welke oorlog Nederland neutraal bleef. Als gevolg van deze oorlog vond er praktisch geen uitwisseling van informatie plaats tussen de landen onderling. Aan het eind van de oorlog in 1918 bleek dan ook dat de luchtvaartontwikkeling in Nederland een flinke achterstand had opgelopen ten opzichte van de oorlogvoerende landen. Aan Wolff kwam daarom de taak toe een instituut op poten te zetten dat deze achterstand in kon lopen. Ondanks dat Wolff toen hij aan deze taak begon een leek was op luchtvaartgebied, is hij daar wonderwel in geslaagd.

De keuze voor Wolff bleek een heel gelukkige, hij drukte als eerste directeur sterk zijn stempel op de organisatie, hetgeen zelfs nog merkbaar was tot het recente verleden van het NLR. De vraag is echter: hoe en waarom werd juist hij gevraagd voor die functie? Dit persoonlijke relaas van Wolff over de aanloop tot en de eerste jaren van de RSL geeft hierover enige informatie. Als aanvulling hierop bevat dit boek ook nog de aantekeningen die Wolff heeft gemaakt tijdens besprekingen met zijn medewerkers en tijdens een tweetal dienstreizen naar de Verenigde Staten in de jaren 1929 en 1934/1935.

Dit boek is hiermee een mooie eerste stap op weg naar een meer gedetailleerde beschrijving van de geschiedenis van de Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart.

Maand- en Kwartaalverslagen van de
Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart

U kunt een pdf bestand downloaden door op Deel x te klikken.

Maandverslagen van de   Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart

 
Deel 1: 1918, 1919 en 1920 - Museumpublicatie 2010-01
Deel 2: 1921 - Museumpublicatie 2010-02
Deel 3: 1923 - Museumpublicatie 2010-03
Deel 4: 1924 - Museumpublicatie 2010-04
Deel 5: 1925 - Museumpublicatie 2010-05
Deel 6: 1926 - Museumpublicatie 2010-06
Deel 7: 1927 - Museumpublicatie 2010-07
Deel 8: 1928 - Museumpublicatie 2010-08
Deel 9: 1929 en 1930 - Museumpublicatie 2010-09

Kwartaalverslagen van de  Rijksstudiedienst voor de Luchtvaart

Deel 10: 1931 en 1932 - Museumpublicatie 2010-10
Deel 11: 1933 en 1934 - Museumpublicatie 2010-11

Jubileumboeken van het NLR

Naar aanleiding van een tweetal jubilea zijn daarbij op initiatief van de NLR-directie jubileumboeken uitgegeven. Het eerste jubileumboek kwam uit in 1994 bij het 75-jarig jubileum, in de Engelse taal. Ter gelegenheid van het 90 jarig jubileum, kwam in 2009 het tweede jubileumboek uit in de Nederlandse taal.

	75 Years of Aerospace Research in The Netherlands 1919-1994 door J.A. van der Bliek Geen losse exemplaren meer verkrijgbaar.
	Download als PDF:	deel 1	deel 2	deel 3
	Waypoint NLR 90YR, negentig jaar onderweg met onderzoeken, ontwikkelen, testen en evalueren door D.J. Rozema Geen losse exemplaren meer verkrijgbaar.
	Download als PDF:	deel 1	deel 2	deel 3